De Grote waternavel (Hydrocotyle ranunuculoides) is een invasieve oeverplant afkomstig uit Zuid-Amerika en in Nederland ingevoerd en verkocht als vijverplant. Doordat sommige vijvereigenaars overtollige planten in de vrije natuur dumpten kon de soort zich op diverse plekken verspreiden. Kleine fragmenten van de plant die met het water meedrijven, kunnen elders weer uitgroeien tot nieuwe haarden. Inmiddels is de verkoop aan consumenten verboden.
De Grote waternavel komt vooral voor in voedselrijk stilstaand tot zwakstromend water zoals moerassen, vijvers, kanalen en sloten. De grote waternavel heeft onder gunstige omstandigheden, met zomerse temperaturen zoals in de afgelopen zomers en met voldoende voedingsstoffen, een enorme groeikracht. Er kunnen zich binnen enkele dagen meterslange uitlopers vormen waardoor watergangen volledig worden bedekt met dichte, enkele decimeters dikke drijvende matten van de Grote waternavel.
De Grote waternavel is winter overblijvende oeverplant die in de oever wortelt. De plant vormt lange stengels met brede, niervormige bladeren die op het wateroppervlak drijven. De bladeren kunnen tot 30 cm boven het wateroppervlakte uitsteken. De bladsteel bevindt zich in het midden van het blad. De soort is makkelijk te herkennen aan zijn brede en niervormige bladeren met een diameter van 4 tot 10 centimeter. Voortplanting gaat via wortelstokken en drijvende stengels. Ook stukken afgebroken stengels lopen weer uit tot nieuwe planten.
De Grote waternavel geeft veel overlast doordat:
Licht en zuurstof niet meer kan doordringen in het water, waardoor ondergedoken waterplanten en fauna afsterven.
Inheemse plantensoorten worden verdrongen in de oeverzone.
Veel fosfaat vrijkomt vanuit de bodem door zuurstofloosheid als gevolg van afsterven grote massa grote waternavel.
Verlanding van de oeverzone optreed door een combinatie van hoge biomassaontwikkeling en zuurstofloosheid (vertraagde vertering plantmateriaal).
Er een remmende werking op de aan- en afvoer van water optreed waardoor de kans op wateroverlast toeneemt.
De scheepvaart, vis- en zwemrecreatie wordt belemmerd.
Er door de bestrijding financiële consequenties zijn: invasieve exotische oever- en waterplanten zijn over het algemeen moeilijk, en alleen tegen hoge kosten te bestrijden.
Er onveilige situaties kunnen ontstaan doordat onduidelijk is waar het land/talud overgaat in het water.
De Tibach-methode: veilig, milieuvriendelijk en eenmalig
Op dit moment lopen er testen om de Grote waternavel te bestrijden door middel van bevriezing van de bodem. De eerste resultaten zien er veelbelovend uit.
Zo werkt het
In de over waar de Grote waternavel voorkomt, brengen we vries-lansen van rvs aan. Hier koppelen we slangen aan, zodat er een gesloten systeem ontstaat. Door deze slangen wordt een 100% milieuvriendelijk koelmiddel rondgepompt, waardoor de grond langzaam bevriest. Hierdoor bevriezen de wortelstokken en sterven vervolgens af.
De Tibach-methode in beeld
Meer weten?
Volg het laatste nieuws of neem contact met ons op.
Ben je journalist, persfotograaf of verbonden aan een ander (overheids)medium? Dan kun je voor meer informatie contact opnemen met André Evers van onze persafdeling: a.evers@tibach.com.