Bron: Het belang van Limburg, België
Hij oogt onschuldig, maar de Japanse duizendknoop is een ware plaag. De invasieve exoot verspreidt zich al decennia razendsnel over Vlaanderen en veroorzaakt overal schade en hinder. Door zijn sterke groeikracht – zelfs tot 20 centimeter per dag – kan hij gebouwen, wegen en rioleringen beschadigen. Daarnaast verdringt hij inheemse soorten. Eens de plant ergens opduikt, is het moeilijk om hem weer weg te krijgen.
Lokale overheden zoeken daarom naar een greep waarbij 4.000 volt door de stengels van de plant wordt gejaagd. Hoewel het tijdelijk resultaat oplevert, verdwijnt de plant vaak niet volledig.
Koukleum
Het Nederlandse bedrijf Tibach wil nu de exoot voorgoed verdelgen met vrieskou. Directeur André Evers ontdekte dat de Japanse duizendknoop een koukleum is. “Het viel me op dat de plant al in oktober en november bruin begon te worden”, legt hij uit. “Ik groef wat wortels uit en zette ze 24 uur in de diepvries bij -10 graden. Daarna haalde ik ze er weer uit om te kijken of er opnieuw leven zou ontstaan, maar dat gebeurde niet.” Verder onderzoek aan de universiteit van Wageningen toonde aan dat de plant met wortel en al afsterft bij temperaturen van -5 graden. “Daarop ontwikkelden we een koelmachine, aangedreven door zonne-energie. De machine pompt koelvloeistof naar twee vriespijpen, die geplaatst worden tussen de wortel-stokken van de duizendknoop.”
Ongeziende verdelging
De machine zit nog in de testfase, maar de resultaten zijn ongezien. “Na een week is de plant volledig dood”, zegt Evers. “Met elektrocutie behaal je ook resultaat, maar het is een proces van jaren. Die techniek kan ook enkel in de zomermaanden worden gebruikt en moet om de vier weken herhaald worden. Deze machine kan het hele jaar door worden gebruikt en één behandeling volstaat. Gevaar voor de bodem is er niet, want na enkele weken groeien inheemse soorten er al opnieuw.”
De koelmachine kan tot 28 vierkante meter beslaan. In de eigen gemeente Oude IJsselstreek kan Tibach daarmee de plant volledig uitroeien op drie jaar tijd. Al hangt daar wel een serieus prijskaartje aan vast. “De kostprijs is nog niet bekend, maar vriezen is niet goedkoop. We werken nu aan zowel grotere als kleinere modellen. Het is de bedoeling dat bedrijven, overheden en particulieren de machine op termijn kunnen huren.”
Volgend voorjaar wil Tibach de machine lanceren op de internationale markt. Intussen woekert de Japanse exoot in Limburg welig voort. In Pelt komt de Japanse duizendknoop al op zestig locaties voor. Dit jaar besteedt de gemeente er 15.000 euro aan de bestrijding van de plant. In de gemeente Hasselt lopen de kosten op tot 50.000 euro. Als de invasie onbehandeld blijft, kan het de komende tien jaar al snel over meer dan 100.000 euro gaan op jaarbasis.
